Από τη Φανή Πλατσατούρα

Η Μαριάννα Τόλη έφυγε μόλις στα 66 της χρόνια. Η είδηση του θανάτου της, τρεις μέρες πριν την εκπνοή του 2018, έσκασε σαν πρωταπριλιάτικο, μακάβριο αστείο. Στην τελευταία της συνέντευξη ένα χρόνο πριν στο περιοδικό People είχε μιλήσει για όλα, εκτός από αυτό που τη σκότωσε: τον καρκίνο.

«Μπαίνω στο νοσοκομείο. Ό,τι και να συμβεί, σας παρακαλώ μην αναβάλετε την παράσταση» είπε στους ηθοποιούς του παιδικού έργου H Πεντάμορφη και το Τέρας που είχε σκηνοθετήσει η ίδια και παίζεται κάθε Κυριακή στο θέατρο Βασιλάκου. Αυτή ήταν η τελευταία της επιθυμία. Το Σάββατο 29 Δεκεμβρίου έφυγε χτυπημένη από μεταστατικό καρκίνο. Την επομένη, οι ηθοποιοί ανέβηκαν στη σκηνή και έπαιξαν σαν να μην έχει συμβεί τίποτα, όπως ακριβώς είχε η ίδια ζητήσει. Η Μαριάννα Τόλη ήταν το σύμβολο της νιότης των σημερινών 50άρηδων, το ποπ είδωλο που ο χρόνος δεν άγγιζε, μια αθόρυβη παρουσία που δεν ήθελε να ενοχλεί. Μόνο να κάνει το καλό όπως το είχε μάθει από τα παραμύθια για παιδιά, που ανέβαζε ανελλιπώς κάθε χρόνο. Ελάχιστοι ήταν εκείνοι που γνώριζαν για την ασθένειά της. «Θέλω να ζήσω το χρόνο που μου απομένει με αξιοπρέπεια, χωρίς να με λυπούνται» έλεγε στους πολύ δικούς της ανθρώπους. Έτσι, στις συνεντεύξεις της προτιμούσε να μιλάει για τα πράγματα με τα οποία παθιαζόταν, το θέατρο, τα βιβλία της, το γιο της. Τον Ιανουάριο του 2018 αποφάσισε να ανοίξει το σπίτι της –μια φωτεινή μονοκατοικία στη Φιλοθέη – και να μιλήσει στο περιοδικό People και τη Νάνσυ Παραδεισανού για όλα αυτά.

«Είμαι μοναχικός άνθρωπος αλλά πηγαίνω πολύ στο θέατρο, στο σινεμά, διαβάζω, καλώ κόσμο στο σπίτι. Μου αρέσει να γεμίζει το σπίτι, ειδικά τις μέρες των Χριστουγέννων. Ο κόσμος, όταν βιώνει τη φιλοξενία μας, ζεσταίνει ένα χώρο. Δεν ωφελεί να μη μοιραζόμαστε τη ζωή μας με τους άλλους. Σε τι βοηθά να είμαστε τσιγκούνηδες στην τσέπη και την καρδιά;» δήλωνε τότε, καθισμένη αναπαυτικά στο λευκό καναπέ με ζεστό καφέ στο χέρι και κέικ που μόλις είχε βγάλει από το φούρνο. Μεγαλωμένη σε συντηρητική οικογένεια με χρήματα και ανέσεις, ανακοινώνει στα 16 την απόφασή της να γίνει ηθοποιός, για να πάρει την απάντηση «Δηλαδή πόρνη;». Ένα χρόνο μετά φεύγει για σπουδές πάνω στην ιστορία της τέχνης και το χορό, πρώτα στις ΗΠΑ και μετά στο Λονδίνο. Επιστρέφει πίσω στα 19 της, αποφοιτά με άριστα από το Εθνικό Θέατρο και ύστερα παίζει, χορεύει, τραγουδά, κάνει διαφημιστικά σποτ, είναι από τις πρώτες γυναίκες ηθοποιούς που πρωταγωνιστούν σε μιούζικαλ, όπως το Άννυ, Γλυκιά Ίρμα, Σικάγο, Sweet Charity κ.o.κ.

Το μεγάλο «μπαμ» στην καριέρα της γίνεται βέβαια το 1977 με τη συμμετοχή της στον 22ο διαγωνισμό της Eurovision με το τραγούδι του Χατζηνάσιου «Μάθημα σολφέζ». Μαζί της και οι Πασχάλης Αρβανιτίδης, Μπέσυ Αργυράκη, Ρόμπερτ Ουίλιαμς. Κερδίζουν την πέμπτη θέση και γυρίζουν πίσω θριαμβευτικά, για να ακολουθήσει για εκείνη μια πετυχημένη πορεία σε τραγούδι και τηλεόραση. Ωστόσο, σχετικά σύντομα η Μαριάννα Τόλη αποφασίζει να τα εγκαταλείψει όλα και να αφοσιωθεί στην οικογένεια. Παντρεύεται –για δεύτερη φορά– και γίνεται η μαμά του Χριστόφορου, ο οποίος είναι 22 χρόνων σήμερα και στο Α’ Νεκροταφείο την αποχαιρέτησε με ένα λευκό τριαντάφυλλο στα χέρια. Στη συνέντευξή της στο People είχε δηλώσει για το μοναχογιό και μεγάλη αδυναμία της: «Τον μεγάλωσα με αυστηρότητα και θεωρώ πως του έχω μάθει να είναι πειθαρχημένος. Δεν ξέρω αν τα κατάφερα. Ο γιος μου ασχολείται με την επιστήμη των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Και παρόλο που είχε καλλιτεχνικά ταλέντα και μεγάλες ευκολίες στη μουσική, θέλησε να ακολουθήσει το δικό του δρόμο και να εκφράσει τη δική του προσωπικότητα. Δεν του επέβαλα να κάνει κάτι συγκεκριμένο στη ζωή του που ίσως να άρεσε σε μένα. Ήθελα μόνο να γίνει ένας ευγενικός άνθρωπος και να μάθει την πειθαρχία, γιατί μόνο μέσα από αυτή μπορεί κανείς να ελευθερωθεί και να κάνει μετά ό,τι θέλει». Αυτή την ευγένεια την κληροδότησε η ίδια στο γιο της. Έχουν να λένε άλλωστε όσοι συνεργάστηκαν μαζί της για τη μεγαλοψυχία και την έμφυτη καλοσύνη της. «Δεν περνούσε μέρα που να μην μπει στο θέατρο Βασιλάκου με τυροπιτάκια, σοκολατάκια και ένα μεγάλο χαμόγελο. Νοιαζόταν για όλους μας σαν μητέρα» θυμάται πρώην συνεργάτης της. Στο φουαγέ του θεάτρου – το οποίο είχε περάσει στην ιδιοκτησία της από το 2015– υπήρχε η φράση του Νίκου Καζαντζάκη: «Δεν ελπίζω τίποτα, δεν φοβάμαι τίποτα, είμαι λεύτερος». Ήταν η αγαπημένη της και αυτή που προσπάθησε να ακολουθήσει σε όλη της τη ζωή. Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, είχε ολοκληρώσει τις σπουδές της στην ψυχολογία, ενώ, όπως περιέγραφε στη συνέντευξή της στο People ένα χρόνο πριν, «ήμουν τυχερή που από κάποια ηλικία και έπειτα, σε όλα τα δύσκολα, προσπαθούσα να καταλάβω σε τι έφταιξα και να μην αποδίδω ευθύνες αλλού. Αναρωτιόμουν πώς μπορεί να αλλάξω εγώ, ώστε να αλλάξουν και οι γύρω μου και τα γεγονότα. Από αυτό το ταξίδι αποκόμισα πνευματικότητα. Το πιο ουσιαστικό δώρο της ζωής».

Τραγική ειρωνεία το γεγονός ότι τον Ιανουάριο του 2018 κέρδισε το φλουρί στη βασιλόπιτα που έκοψαν όλοι οι ηθοποιοί μαζί στο θέατρο. Τότε της είπαν «Αυτή θα είναι η χρονιά σου». Και εκείνη, με την όψη και την καλοσύνη της νεράιδας του παραμυθιού, σώπασε. Σαν να ’ξερε…

Όλα τα νέα, πλούσιο ρεπορτάζ, καθημερινές στιγμές διασήμων και ξεχωριστές στιγμές καθημερινών ανθρώπων στο People, που κυκλοφορεί εκτάκτως αυτό το Σάββατο μαζί με το Έθνος της Κυριακής.