«Οι πρωθυπουργοί της Μεταπολίτευσης» – Το νέο βιβλίο του Θανάση Διαμαντόπουλου
Στις 13 Νοεμβρίου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο το νέο βιβλίο του Θανάση Διαμαντόπουλου «Οι πρωθυπουργοί της Μεταπολίτευσης: Μία περίοδος – Δέκα πρωθυπουργοί – Εντεκα πρωθυπουργίες». Το βιβλίο εστιάζει στα πρόσωπα και στις πολιτικές των μεταπολιτευτικών πρωθυπουργών, αναλύει, διερευνά και αξιολογεί τα πεπραγμένα τους, καθώς και το συνολικό ιστορικοπολιτικό αποτύπωμα του καθενός.
«Εικονοκλάστης, ανατρεπτικός, διεισδυτικός, χρήσιμα παρεμβατικός, ανένδοτα υποκειμενικός, αλλά ταυτόχρονα και βαθιά αντικειμενικός, με γλώσσα γλαφυρότατη και γραφή καταιγιστική, ο καθηγητής Θανάσης Διαμαντόπουλος ρίχνει μια ανατομική ματιά στη Μεταπολίτευση και τους πρωθυπουργούς της, που δεν θα περάσει απαρατήρητη. Δεν αποκλείεται, δε, να γίνει και σημείο αναφοράς στο μέλλον». Με αυτά τα λόγια περιγράφει το βιβλίο ο καθηγητής Δημοσίου Δικαίου, Πάνος Λαζαράτος.
Ο ίδιος ο συγγραφέας διερωτάται ωστόσο: «Πρόκειται άραγε για μια ψυχρή “ανατομική ματιά” ενός πολιτικού επιστήμονα, που κάνει και ιστορική έρευνα, πάνω στο έργο και στο ιστορικοπολιτικό αποτύπωμα των δέκα πρωθυπουργών της Μεταπολίτευσης; Μέσω δε αυτών, για μια συνολική “ακτινοσκόπηση” της περιόδου; Ή πρόκειται για μια παρέμβαση στις εξελίξεις από έναν ενεργό πολίτη, ο οποίος καταγγέλλει ατοπήματα ανθρώπων που πρωθυπούργευσαν και αναδεικνύει παθογένειες καταστάσεων που -πιθανόν και εξαιτίας τους- κακοφόρμισαν, με στόχο να έχει κάποια συμβολή στη βελτίωση της τρέχουσας πολιτικής πραγματικότητας;».
Βιογραφικά
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα βιογραφικά κάποιων από τους πρωθυπουργούς, από τη ματιά του συγγραφέα Θ. Διαμαντόπουλου, όπως αναλύονται στο βιβλίο του. Στην αναδρομή για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή γράφει: «Εγκαθίδρυσε, στερέωσε πολιτικά και θεμελίωσε θεσμικά την πιο υγιή δημοκρατία που γνώρισε ποτέ η χώρα… Εκλεισε πληγές του παρελθόντος… Νομιμοποίησε και ενέταξε στην ομαλότητα όλα τα ιδεολογικά ρεύματα και όλες τις πολιτικές δυνάμεις που γέννησε η ιστορία (μας), ακόμη και κάποιες εν πολλοίς αμετανόητες για τα παρελθόντα εγκλήματα ή εγκληματικά λάθη τους… Ωθησε, αντίθετα, την παράταξή του σε βαθιά αυτοκριτική για τα δικά της αμαρτήματα της προδικτατορικής περιόδου… Εμπέδωσε μια σχετικώς ήπια πολιτική ρητορική, η οποία εκτός των άλλων ανέδειξε την εναντίωση στο στρατιωτικό καθεστώς πολιτών από όλο το πολιτικό φάσμα, βάζοντας έτσι τις ψυχολογικές βάσεις για ό,τι ο Λεωνίδας Κύρκος επρόκειτο να ονομάσει Εθνική Αντιδικτατορική Δημοκρατική Ενότητα, που έγινε γνωστή με το αρκτικόλεξο ΕΑΔΕ».
Για την πολιτική πορεία του Γεωργίου Ράλλη, ο Θ. Διαμαντόπουλος γράφει: «Στους λίγους σχετικά, 18 περίπου, μήνες της πρωθυπουργίας του προφανώς και δεν μπόρεσε να αναδειχθεί σε “μεγάλο” πρωθυπουργό. Πολλώ μάλλον που είχε να διαχειριστεί και να τιθασεύσει τις επιπτώσεις της μεγάλης πετρελαϊκής κρίσης του 1979 και του συνακόλουθου στασιμοπληθωρισμού. Ενώ όφειλε επίσης να δαπανήσει πολιτικό κεφάλαιο για την επάνοδο της χώρας στο ΝΑΤΟ, που προκάλεσε μεγάλες λαϊκές αντιδράσεις, φαίνεται δε πως ήταν αντίθετη στη βούληση της πλειοψηφίας της κοινωνίας. Πέραν του ότι η διαφαινόμενη επικείμενη άνοδος του ριζοσπαστικού και αντιευρωπαϊκού τότε ΠΑΣΟΚ, παράλληλα ασφαλώς προς το διεθνές οικονομικό κλίμα της εποχής, εν πολλοίς ακύρωνε τις προσπάθειες της κυβέρνησής του για προσέλκυση ξένων επενδύσεων». Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν όσα γράφει και για τη θητεία του Γιώργου Παπανδρέου, έχοντας πάρει πληροφορίες και από τα Απομνημονεύματα της Αγκελα Μέρκελ.
«Οπως με ιδιαίτερη έμφαση ανέδειξε στα Απομνημονεύματά της και η Αγκελα Μέρκελ, ο τότε πρωθυπουργός ουδέποτε είχε την όποια αίσθηση του χρόνου. Ακριβώς το αντίθετο: Ενεργούσε μέσα σε καταστάσεις εξαιρετικά πιεστικές και υπερεπείγουσες, όταν οι οβίδες του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος κατευθύνονταν με ιλιγγιώδη ταχύτητα κατά του εθνικού κορμού και αυτός έπρεπε άμεσα να καλυφθεί από κάποια ασπίδα, σαν να είχε στη διάθεσή του την αιωνιότητα. Κατά κάποιον τρόπο συμπεριφερόταν περίπου όπως ο Αντόνι Γκαουντί, ο οποίος, ερωτηθείς από τους δημοσιογράφους για τον εξαιρετικά μακρύ χρόνο που έπαιρνε η ολοκλήρωση της Βασιλικής της Φαμίλια Σαγράδα, απάντησε μετά λόγου γνώσεως: “Ο πελάτης μου έχει όλο τον χρόνο στη διάθεσή του”». Ακόμη, ο Θ. Διαμαντόπουλος περιγράφει το κοινωνικό και οικονομικό αποτύπωμα που άφησαν στη χώρα οι δύο τελευταίοι πρωθυπουργοί της Ελλάδας, Αλέξης Τσίπρας και Κυριάκος Μητσοτάκης.