
Δεκάδες διάσημοι έλληνες έγιναν εθελοντές δότες μυελού των οστών: Πώς μπορείς να γίνεις και εσύ!
Από την Ντέπυ Κουρέλλου
«Ποτέ δεν θα ξεχάσω εκείνο το πρωινό Φεβρουαρίου του 2015 που χτύπησε το τηλέφωνό μου. Στη γραμμή ήταν ο καθηγητής Αλέξανδρος Σπυριδωνίδης από το ΠΓΝ Πατρών και με ενημέρωσε ότι βρέθηκα συμβατή με κάποιο συνάνθρωπό μας που νοσεί και είμαι η τελευταία του ελπίδα. Τρελάθηκα! Κλείσαμε και το μόνο που θυμάμαι ήταν ότι έκλαιγα ασταμάτητα επί ώρες. Πάντα έλεγα ότι η ζωή μού χρωστάει, γιατί μου έχει στερήσει πάρα πολλά. Υπόσχομαι να μην το ξαναπώ ποτέ. Φυσικά και νιώθω πλέον ευλογημένη. Εννοείται πως χωρίς δεύτερη σκέψη δέχτηκα και μετά από κάποιες απαιτούμενες διαδικασίες ολοκληρώθηκε με επιτυχία η συλλογή των αιμοποιητικών κυττάρων». Η Ελένη Λιάκου είναι μια από τους 40.000 εθελοντές δότες μυελού των οστών στην Ελλάδα, μια δεξαμενή που, αν φτάσει τους 200.000 δότες, το 70% των ασθενών θα βρίσκει συμβατό δότη.
Το ΚΕΔΜΟΠ «Χάρισε Ζωή» είναι ένα κέντρο ενημέρωσης που προσπαθεί να προσελκύσει εθελοντές δότες μυελού των οστών στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Εγγράφει εθελοντές δότες στην εθνική και παγκόσμια δεξαμενή δοτών, προκειμένου να βοηθά ασθενείς με καρκίνο του αίματος ή άλλες σοβαρές αιματολογικές παθήσεις, που χρήζουν μεταμόσχευσης μυελού των οστών, ώστε να βρουν ένα συμβατό εθελοντή δότη. Κυρίως, αγωνίζεται να καταστεί γνωστό πόσο εύκολο είναι να γίνει κάποιος εθελοντής, πόσο εύκολο είναι κάποιος να σώσει τη ζωή ενός άλλου.
Χρειάζεται, λοιπόν, να είσαι 18-50 χρόνων, σε καλή κατάσταση υγείας, να υπογράψεις μια δήλωση εγγραφής με αίτηση και να δώσεις λίγο σάλιο-δείγμα με μπατονέτα. Τόσο αστεία απλό.
Είναι τόσο σημαντική η δωρεά μας, τόσο εύκολη αλλά σημαντική, που την προσπάθεια του «Χάρισε Ζωή» έχουν αγκαλιάσει πολλοί επώνυμοι και σημαντικοί Έλληνες: από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο και την Έλλη Στάη μέχρι τον Αντώνη Κανάκη, τον Χρήστο Φερεντίνο και τον Μιχάλη Χατζηγιάννη. Όλοι τους έχουν γίνει πρεσβευτές μιας ιδέας που σώζει ζωές.
Από όλους ξεχωρίζει ο Βαγγέλης Μώρας. Ο διεθνής αμυντικός ποδοσφαιριστής, που παίζει στο ιταλικό πρωτάθλημα, έχει ταυτίσει τη ζωή του με το σκοπό. Το Μάρτιο του 2014 ο αδελφός του, Δημήτρης, διαγνώστηκε με λευχαιμία και ένα βράδυ του Ιουλίου του 2015 άφησε την τελευταία του πνοή. Λίγο μετά την απώλεια του 33χρονου αδελφού του μίλησε στην ιταλική Gazzetta Dello Sport. «Ήταν μια σπάνια μορφή λευχαιμίας, πολύ επιθετική. Ήμουν 100% συμβατός ως δότης μυελού των οστών και η διαδικασία ήταν απλή, δεν πόνεσα και μετά από μία εβδομάδα επέστρεψα στο γήπεδο χωρίς πρόβλημα. Ο Δημήτρης δεν τα κατάφερε, αλλά ελπίζω με την κίνησή μου να δώσω το παράδειγμα, γιατί είναι πολύ σημαντικό να βοηθάμε τους άλλους». Πλέον, έχει ιδρύσει το σύλλογο «Save Moras», που σε στενή συνεργασία με το ΚΕΔΜΟΠ συγκεντρώνει δότες ιδιαίτερα στην περιοχή της Θεσσαλίας.
Η Μαρία Κώστογλου, που συνεργάζεται με το ΚΕΔΜΟΠ για την ενημέρωση και προσέλκυση εθελοντών δοτών, μας εξηγεί πώς ξεκίνησε το «Χάρισε Ζωή»: «Το 2006 η ανάγκη ενός παιδιού, που έπασχε από λευχαιμία, για μεταμόσχευση ευαισθητοποίησε τους πολίτες της Πάτρας και τη διοίκηση του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών (ΠΓΝΠ). Ο διευθυντής της Αιματολογικής Κλινικής του ΠΓΝΠ, καθηγητής Νικόλαος Ζούμπος, και ο υπεύθυνος της Μονάδας Μεταμόσχευσης Αιμοποιητικών Κυττάρων, επίκουρος καθηγητής Αλέξανδρος Σπυριδωνίδης, γνωρίζοντας ότι η συγκεκριμένη περίπτωση, δυστυχώς, δεν ήταν η μοναδική και η ανάγκη για εθελοντές δότες είναι πάντοτε μεγάλη, πρότειναν, με την υποστήριξη του διοικητή του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου της Πάτρας (ΠΓΝΠ), κ. Δημάρατου, να δημιουργηθεί μια νέα δομή που θα βοηθούσε στην προσέλκυση δοτών. Αυτή συμπεριλάμβανε, εκτός από γραφείο ενημέρωσης δοτών, και την ανάληψη εύρεσης πόρων για τον εργαστηριακό έλεγχο δειγμάτων των νέων δοτών (HLA τυποποίηση). Στις αρχές του 2009 εγκρίθηκε η οικονομική υποστήριξη του Κέντρου από το Πρυτανικό Συμβούλιο του Πανεπιστημίου Πατρών και τον Ιανουάριο του 2010 ξεκινά η προσέλκυση και εγγραφή των πρώτων εθελοντών».
Ήταν η σκληρή πραγματικότητα που κινητοποίησε ένα ολόκληρο σύστημα προκειμένου περισσότεροι συνάνθρωποί μας να έχουν ελπίδες να ζήσουν. Όπως η Χριστίνα, που μέσω του site του Χάρισε Ζωή (www.xarisezoi.gr) στέλνει γράμμα στο δότη της: «Αγαπημένε μου δότη, δεν ξέρω ακόμα το όνομά σου, όμως ζω. Ζω ένα χρόνο, πέντε μήνες, τέσσερις ημέρες και εκατομμύρια στιγμές. Και όσο ζω, θα σε ευχαριστώ για την κάθε στιγμή που απολαμβάνω στη ζωή των παιδιών μου, των φίλων μου, των δικών μου, στο πέταγμα μιας πεταλούδας, στο χάδι του αέρα. Αγαπημένε αδελφέ αίματος, είσαι η πρώτη ευχαριστία στην προσευχή μου και το πρώτο κεράκι που ανάβω στην εκκλησία. Είσαι ο μικρός μου θεός. Αυτός που μου χάρισε την ευκαιρία να ξαναζήσω, γιατί εσύ κρατούσες τα κλειδιά της ζωής μου. Σε ευχαριστώ που τα χρησιμοποίησες».
Οι πιθανότητες να βρεθεί συμβατός δότης είναι από 1:20.000 μέχρι 1:1.000.000. «Μέχρι τώρα βρέθηκαν συμβατοί κι έχουν δωρίσει 28 δότες του ΚΕΔΜΟΠ, 17 από αυτούς τον τελευταίο χρόνο που έχουν δωρίσει στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό» μας εξηγεί η Μαρία Κώστογλου.
Ο μυελός των οστών παράγει κάθε μέρα 500 δισεκατομμύρια κύτταρα, μεταξύ των οποίων και τα κύτταρα του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Το ανοσοποιητικό μας σύστημα είναι η «αστυνομία» του σώματός μας, που μας προστατεύει από το να παθαίνουμε λοιμώξεις αλλά και καρκίνο. Ίσως, λοιπόν, είναι τα δικά μας ανοσοποιητικά κύτταρα που μπορεί να νικήσουν τη λευχαιμία του ασθενή. Ωστόσο ο δότης δωρίζει ελάχιστα γι’ αυτόν κύτταρα (3 εκατομμύρια κύτταρα από τα 500 δισ. που παράγει κάθε μέρα ο μυελός) που συλλέγονται από το αίμα (προτιμητέα μέθοδος) ή κατευθείαν από το μυελό.
Σίγουρα η πρώτη απορία που σχηματίζεται αφορά την επικινδυνότητα – μετά τον πόνο. Είναι, λοιπόν, επικίνδυνο; Είναι επώδυνο; Ένα κατηγορηματικά «όχι» συνοδεύει την κάθε ερώτηση.
Κάθε χρόνο περίπου 40.000 συνάνθρωποί μας (30% από την οικογένεια και 70% εθελοντές) βρίσκονται συμβατοί και χαρίζουν ζωή σε κάποιο συνάνθρωπό τους. Δωρητής και λήπτης δεν είναι απαραίτητο να γνωριστούν. Ωστόσο, σε μια μεγάλη, γεμάτη συγκίνηση εκδήλωση το 2014 στην Πάτρα, τρεις Έλληνες ασθενείς, τέσσερα χρόνια μετά τη μεταμόσχευση και όντας πλέον υγιείς, γνώρισαν τους τρεις Γερμανούς δότες τους, κυρίως για να μεταδώσουν το μήνυμα πως οι ζωές μας είναι αλληλένδετες, πως το αίμα δεν έχει σύνορα.
Περισσότερα νέα και πλούσιο ρεπορτάζ στο People που κυκλοφορεί αυτή την Κυριακή μαζί με το Πρώτο Θέμα.