Επτά τηλεοπτικές άδειες ψάχνουν ιδιοκτήτη. Χρονιά αναδιάταξης του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου
Θα είναι το 2018 η χρονιά αναδιάταξης του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου; Το ερώτημα πλανάται, αφού η χρονιά ξεκινά με όλες τις θεσμικές πλευρές του πράγματος να είναι ρυθμισμένες.
Έχουν εκδοθεί οι απαραίτητες αποφάσεις του ΕΣΡ και υφίσταται προσαρμοσμένη στις αποφάσεις του ΣτΕ η απαραίτητη νομοθεσία. Όμως, όπως έχει διαχρονικά αποδειχθεί, οι τηλεοπτικές άδειες δεν είναι μια απλή υπόθεση. Αντίθετα αποτελούν κομβικό στοιχείο για τις οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις.
Έτσι, λοιπόν, το ότι υπάρχει ένα θεσμικό πλαίσιο δεν αποτελεί από μόνο του εχέγγυο για τη λύση ενός προβλήματος που χρονίζει από το 1989. Απαιτείται πραγματική βούληση από πολλές πλευρές και παράγοντες. Όχι μόνο από τους κυβερνώντες, αλλά και από τους επιχειρηματίες που ασχολούνται με τα media και κυρίως με τα ραδιοτηλεοπτικά, οι περισσότεροι εκ των οποίων έχουν μάθει να «κουνάνε το δάχτυλο» προς όλους τους άλλους εκτός από τον καθρέπτη. Ας μην ξεχνάμε ότι η πληροφόρηση είναι και αυτή μια μορφή εξουσίας και δύσκολα χαλιναγωγείται.
«Ποδαρικό», λοιπόν, με ένα θέμα που μας έρχεται από το 2016 κάνει η κυβέρνηση, καθώς πολύ ψηλά στην ατζέντα του Ιανουαρίου βρίσκεται το θέμα των τηλεοπτικών αδειών. Πάντως, αν κρίνει κανείς από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και από το πόσο… χαμηλά βρίσκεται προς το παρόν το θέμα, δύσκολα θα δούμε το «δράμα» που συνόδευσε την προηγούμενη διαδικασία.
Σε μια βδομάδα
Η αύξηση του αριθμού των αδειών σε επτά και οι ισάριθμοι μνηστήρες που εμφανίστηκαν στο ΕΣΡ πριν από λίγες ημέρες ίσως διασφαλίσουν ότι δεν θα ζήσουμε εποχές βοσκοτόπων και εγκλεισμών. Αν σημαίνει κάτι αυτό για την πορεία της διαδικασίας, θα το μάθουμε την ερχόμενη εβδομάδα. Πάντως, προκειμένου να ενημερωθούν από τα στελέχη του Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου για τη διαγωνιστική διαδικασία προσήλθαν στα γραφεία της Αρχής οι εκπρόσωποι των τηλεοπτικών σταθμών ΑΝΤ1, Alpha, Star, ΣΚΑΪ, Ε-TV, καθώς και δύο εταιρείες που έκαναν την εμφάνισή τους για πρώτη φορά, η Proteas Production Media και η MIXTA.
«Κοντός ψαλμός αλληλούια», λοιπόν, καθώς την επόμενη Πέμπτη 11 Ιανουαρίου θα γίνει γνωστός ο αριθμός των υποψηφίων που θα διεκδικήσουν μια θέση στον ήλιο των ραδιοτηλεοπτικών συχνοτήτων. Τα δεδομένα της υπόθεσης είναι πλέον γνωστά: Επτά άδειες αναζητούν νόμιμους ιδιοκτήτες, με τιμή εκκίνησης 35 εκατ. ευρώ η καθεμία και διάρκεια ζωής τα 10 έτη. Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες, τα χρήματα θα καταβληθούν σε 10 δόσεις των 3,5 εκατ. ευρώ η κάθε μία.
Οι εξελίξεις αυτές οριοθετούν, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, και το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του διαγωνισμού, που προσδιορίζεται μέχρι το τέλος Απριλίου. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο προσφυγής στην ανώτατη βαθμίδα της Δικαιοσύνης για οποιοδήποτε στάδιο της αδειοδοτικής διαδικασίας.
Ωστόσο, πρόκειται για μια ποιοτικά διαφοροποιημένη κατάσταση, καθώς οι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό δεν θα χρειαστεί να «τζογάρουν» προκειμένου να καταθέσουν την καλύτερη δυνατή προσφορά. Άλλωστε ο αριθμός των αδειών ήταν και η αιτία όχι μόνο της σφοδρής σύγκρουσης της κυβέρνησης με τους τηλεοπτικούς σταθμούς αλλά και ο λόγος που το ΣτΕ μπλόκαρε την προηγούμενη διαδικασία. Πλέον με τον αριθμό των αδειών να ανέρχεται στις επτά και με τίμημα 35 εκατ. ευρώ δεν υπάρχει κίνδυνος κάποιος που θέλει να μην μπορεί να πάρει άδεια. Εκτός βέβαια αν ξαφνικά εμφανιστούν περισσότεροι διεκδικητές, εξέλιξη που θα περιέπλεκε κατά πολύ την υπάρχουσα κατάσταση. Και αυτό γιατί σε μια τέτοια περίπτωση θα είχαμε επανάληψη του σκηνικού της πλειοδοσίας με πονταρίσματα δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ και φαρμακερές δηλώσεις μετά το τέλος της διαδικασίας από αυτούς που τελικά θα μείνουν εκτός.
Η κυβέρνηση
Για την κυβέρνηση το θέμα έχει ιδιαίτερη αξία όχι μόνο για την τήρηση της νομιμότητας αλλά και σε συμβολικό επίπεδο, καθώς το είχε αποτελέσει σημείο αιχμής στην προεκλογική ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ. Με δεδομένο μάλιστα ότι με βάση το Σύνταγμα οι εκλογές θα γίνουν το 2019, η κυβέρνηση θα θέλει να δείξει στους πολίτες ότι πέτυχε να βάλει τάξη σε ένα άναρχο και παράνομο για σχεδόν τρεις δεκαετίες ραδιοτηλεοπτικό τοπίο. Θα μπορεί δηλαδή τόσο ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας όσο και το κόμμα να υποστηρίξουν πως επί της θητείας τους έγιναν πράγματα που κανείς δεν τόλμησε στο παρελθόν, διεκδικώντας μια ακόμη εντολή για αντίστοιχες τομές στο κράτος και την κοινωνία.
Και για τους καναλάρχες, όμως, η de jure αναγνώριση της λειτουργίας των σταθμών τους θα τους απαλλάξει από ενδεχόμενες πολιτικές πιέσεις της εκάστοτε εξουσίας και θα τους δώσει τη δυνατότητα να μην βρίσκονται υπόλογοι κάθε φορά που το ζήτημα θα μπαίνει ψηλά στην ατζέντα της πολιτικής αντιπαράθεσης.
Φυσικά το τίμημα των 35 εκατ. ευρώ δεν είναι μικρό, ειδικά σε μια περίοδο που τα έσοδα από τη διαφημιστική δαπάνη έχουν μειωθεί δραματικά και ο ανταγωνισμός έχει γίνει πιο σκληρός από ποτέ. Ήδη οι υπάρχοντες σταθμοί έχουν αρχίσει να κάνουν όλες τις απαραίτητες διαδικασίες προκειμένου να συμμετάσχουν στη διαδικασία αδειοδότησης αλλά και για αυξήσεις του μετοχικού κεφαλαίου.
Όπως έχει γνωστό, τις τελευταίες ημέρες στον ΣΚΑΪ συγκαλείται έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων με μόνο θέμα τη συμμετοχή του σταθμού στον διαγωνισμό, ενώ την ίδια ώρα η Νέα Τηλεόραση Α.Ε., ιδιοκτήτρια του τηλεοπτικού Star, προχωρά σε συγχώνευση με την εταιρεία Λυσιθέα Α.Ε., αυξάνοντας το μετοχικό της κεφάλαιο. Παράλληλα, ο ΑΝΤ1 προχώρησε σε μια μεγάλη αύξηση του μετοχικού του κεφαλαίου, ενώ το Epsilon του Ιβάν Σαββίδη, σύμφωνα με τις πληροφορίες, σχεδιάζεται αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. (Για το θέμα αυτό, δηλαδή την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και σε ποια κανάλια γίνεται.
Η αντιπολίτευση βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι επιλογών, καθώς υποστήριξε από την πρώτη στιγμή και με σθένος την αντισυνταγματικότητα του λεγόμενου νόμου Παππά. Από τότε, όμως, έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι, ο αριθμός των αδειών αυξήθηκε, οι αρμοδιότητες πέρασαν στα χέρια του ΕΣΡ, ενώ άλλαξε και η σύνθεση των μελών της ραδιοτηλεοπτικής Αρχής.
Έτσι, τα περιθώρια ουσιαστικής παρέμβασης στα τεκταινόμενα μοιάζουν περιορισμένα, αν και η Ν.Δ. διαμηνύει πως θα πρέπει να τηρηθεί η νομιμότητα σε ό,τι αφορά τους υποψηφίους. Στο πλαίσιο αυτό, εγείρει ζήτημα ελέγχου των πόθεν έσχες όχι μόνο αυτών που θα πλειοδοτήσουν στον διαγωνισμό αλλά και αυτών που θα συμμετάσχουν, υπενθυμίζοντας με νόημα όσα είχαν συμβεί την προηγούμενη φορά με τα περίφημα βοσκοτόπια.
Αισιοδοξία για το Mega
Ειδική περίπτωση φαίνεται να αποτελεί το θέμα του Mega. Όλοι περιμένουν να δουν μήπως και τα πράγματα πάρουν τον δρόμο της προηγούμενης φοράς, που τελικά το κανάλι δεν συμμετείχε στον διαγωνισμό, αφού δεν είχε τις προϋποθέσεις που απαιτούνταν. Αυτή τη φορά, τόσο οι εργαζόμενοι όσο και στελέχη του Μεγάλου Καναλιού εκφράζουν την αισιοδοξία τους, αφού πιστεύουν ότι οι εξελίξεις έχουν δρομολογηθεί. Έτσι, έγκυρες πληροφορίες λένε ότι δρομολογείται η υπαγωγή του καναλιού το συντομότερο δυνατόν στον πτωχευτικό κώδικα και στη συνέχεια μέσα από νέα εταιρεία θα διεκδικηθεί για λογαριασμό του νέα τηλεοπτική άδεια. Όλοι είναι αισιόδοξοι και προσπαθούν να λύσουν διάφορα θέματα, όπως είναι η ανάγκη της συνυπογραφής από τους εργαζόμενους της αίτησης πτώχευσης, αλλά με την ταυτόχρονη καταβολή ενός μισθού. Τη νέα αυτή προσπάθεια «τρέχουν» οι κύριοι μέτοχοι του Mega Γ. Βαρδινογιάννης και Β. Μαρινάκης, ενώ δεν φαίνεται να ασχολείται ο Ιβάν Σαββίδης, που ως γνωστόν έχει αγοράσει το μετοχικό μερίδιο του Μπόμπολα από το κανάλι
topontiki.